2009 – JOA naar België

Belgie 2009

JOA met PRISTONE naar Belgie,

Op vrijdag 12 juni is de JOA op uitnodiging van Pristone en La PBB (la pierre bleue belge) afgereisd naar het zuiden van België.

13 JOA leden verzamelden zich om 8.00 u in Breda bij het van der Valk hotel voor een kop koffie, hier werden wij opgewacht door Henk Schoot van Pristone, waarna er gezamenlijk werd doorgereden naar Neufvilles, net onder Brussel.

Na een lange rit (met veel files) kwamen wij aan bij één van de Belgische Hardsteen groeve’s van la PBB  te Neufvilles.

Hier werden wij ontvangen door dhr. Jurgen van der Cruyssenen dhr Willy Neckebroeck. Zij gaven een korte uitleg over het bedrijf, waarna we vervolgens naar de gigantische groeve zijn gelopen. Deze groeve is de oudste Hardsteen groeve van België, hier wordt al sinds 1668 Hardsteen gewonnen. We konden mooi vanaf de bovenzijde van de groeve de put inkijken, er was genoeg te zien door de vele bedrijvigheid die er plaatsvond. Dhr Jurgen van der Cruijssen vertelde dat de rechterkant van de groeve nu uitgeput is, d.w.z. dat er niet voldoende materiaal meer was om hier verder het Belgische hardsteen te winnen. Deze zijde van de groeve werd daarom langzaam weer gevuld met afval uit de linkerzijde van de groeve. Men is in België verplicht om de groeve uiteindelijk weer in de oorspronkelijke staat te brengen.

We kregen een uitgebreide uitleg over het winnen van het hardsteen, zo kon men precies laten zien waar het mooie materiaal zich bevond en waar de slechte stukken zitten.

Plotseling klonk er een luide sirene in de groeve, Henk Schoot vertelde dat er dan wat stond te gebeuren. We zagen dat alle werknemers stopten met werken en dekking zochten. Met een enorme knal werd er vervolgens een slecht gedeelte van de groeve opgeblazen, zodat men het gesteente wat vrijkwam makkelijker op kon ruimen en weer verder kan gaan met het goede gesteente. Daarna zijn we weer langzaam teruggelopen naar de productie van het bedrijf. Buiten zagen we een aantal een-blads zagen en een 3 tal sneldraadzagen staan. Hiermee werden de dikkere platen van de blokken afgezaagd en de blokken werden wat rechter gezaagd. Vervolgens zijn we doorgelopen naar de hal met raamzagen, hier worden van de enorme blokken platen gezaagd in vele verschillende diktes.

Daarna kregen wij een rondleiding door de tegelproductie, hier was men getrommelde kasseien aan het maken en er stond een grote order klaar voor het nieuwe HSL station in Luik.( totaal ca. 28000m2 )

Het was erg mooi om te zien hoe de tegelproductie volautomatisch werkte en de kasseien gestapeld werden op pallets.

Het bedrijf is ook gespecialiseerd in het maken van stoepbanden, hiervoor stond ook een complete lijn opgesteld. Men had net een order gekregen voor 9 km stoepbanden, dus om daar een volautomatische productie voor op te zetten is wel rendabel. Vervolgens werden wij door la PBB, uitgenodigd voor de lunch, welke zeer goed verzorgd was.

Toen weer in de auto, bestemming: de nieuwe groeve van la PBB, met de mooie naam “Tellier des Prés”.

Het bedrijf heeft een nieuwe groeve geopend tussen Soignies en Ecausinnes, na ongeveer 10 minuten rijden kwamen wij daar aan. De groeve heeft 190ha grond aangekocht om een nieuwe groeve te beginnen. het huidige gat is ongeveer 200x200m, hier heeft men eerst 20 meter grond afgegraven en dit afgevoerd naar een oude groeve van de Perlonjour, een stuk verderop. Deze oude groeve staat op het moment vol water, wat men nu gebruikt om de grond uit de nieuwe groeve te spoelen, zodat de grond weer gezuiverd wordt. Voor het transport van de grond heeft men een ondergrondse buis aangelegd waarmee de grond wordt getransporteerd. Dit scheelt heel wat ritten met vrachtwagens en dus een hoop CO2 minder. Het was zeer indrukwekkend om te zien hoe er een nieuwe groeve geopend wordt. Dit zie je niet zo heel vaak en zeker niet van de Belgische hardsteen. Men heeft tot nu toe al ca. 900 blokken uit de groeve gewonnen, hiervan is een deel bruikbaar voor tegelproductie, maar men verwacht op de volgende laag steen grote blokken te kunnen winnen voor de productie van plaatmateriaal.

De heer Jurgen van derCruijssen verteld dat men deze groeve heeft geopend om de komende eeuw nog Belgische hardsteen te kunnen leveren, daar de oude groeve Clypot waarschijnlijk over zo’n 50-60 jaar is uitgeput.

Daarna stapten wij weer in de auto voor een rit naar de ondergrondse groeve van de Noir de Mazy ( geëxploiteerd door Merbes Sprimont), ook wel bekend als het zwart marmer uit Belgie. Van dit materiaal werden vroeger vooral schouwen gemaakt. Na een uurtje rijden sloeg Henk Schoot een landweggetje in waar hij even het kunnen van zijn landrover demonstreerde. Helaas voor de JOA leden moesten zij ook over dit landweggetje, wat resulteerde in auto’s die tot aan het dak onder de modder zaten. Aangekomen bij de groeve was er niet veel te zien, een oude zaagmachines, wat blokken steen en een grote stellage met een lier, met daaraan bevestigd een bakje, was alles wat er was. Henk vertelde ons dat wij met het bakje naar beneden moesten om de groeve in te komen zo’n 60 meter onder de grond !

Nadat de eigenaar van de groeve ons voldoende helmen had gegeven en wij onze laarzen weer hadden aangetrokken, vertelde hij dat men een nieuwe ingang naar de groeve gemaakt heeft. Ongeveer 300 meter verderop was er wat lager gelegen een opening in de rotswand gemaakt en zo konden wij lopend afdalen naar de diepte waar het steen gewonnen wordt. Alle JOA-leden verbaasden zich over de enorme grote van de ondergrondse groeve, we moesten eerst ongeveer 300 meter naar beneden lopen, bijgelicht door zaklantaarns, om vervolgens op de plek te komen waar men daadwerkelijk aan het winnen was. Er waren enorme gangen gemaakt, zo’n 8 meter breed en sommigen wel 200 meter lang, niemand had verwacht dat het zo groot zou zijn.  Het was erg bijzonder om te zien hoe hier gewerkt werd in het bijna pikkedonker en met een paar bouwlampen werden de zaagmachines verlicht. De blokken werden vervolgens met een soort bulldozertje weer de groeve uitgereden. Het materiaal wat uit de groeve komt ( ca. 250 m3 goede steen per jaar),is dus nog steeds gewoon te verkrijgen in allerlei diktes, dit in tegenstelling van wat veel steenhouwers denken, dat de groeve jaren geleden al gesloten is en dat het materiaal niet meer te krijgen is.

Na deze zeer interessante dag namen wij weer afscheid van elkaar en reden weer terug naar Nederland.